NEREDELER VE NE YAPIYORLAR?: BURAK K.YAZDI

Son bir kaç yıldır yarışmayı kazanan sanatçıların, yarışma sonrasında ne yaptıklarından haberdar durumdayız. Peki ya bundan eskiye gidecek olursak gönüllerimizi şarkılarıyla fethetmiş ve yarışmayı kazanmış isimler ne durumdalar? Şu an ne yapıyorlar ve neredeler? Maalesef bu konuda pek fazla bilgimiz yok. İşte bu konuya, uzun soluklu Eurovision analizleriyle tanıdığımız Burak K. el attı. Bugünden itibaren, belli periyotlarla, geçmiş Eurovision şampiyonlarının, kazandıktan sonraki kariyerlerini mercek altına alacak. İlk olarak 1990-1995 arasını inceledi. Eurovision’a İrlanda damgasının vurulduğu bu dönemin kazananları ilerleyen kariyerlerinde neler mi yaptılar? Hepsi bu yazı dizisinin ilk bölümünde. Hazırsanız, uzun süre devam edecek dizimiz başlıyor…

****

ŞİMDİ NE YAPIYORLAR?

EUROVISION 1990- TOTO CUTUGNO

Yolculuğumuzun ilk durağı 1990 yılı. Ben henüz 8 günlük bir bebekken yarışma o zamanki adıyla Yugoslavya’daydı. Hırvatistan kollarını açmış bir vaziyette tüm yarışmacıları ve fanları göğsünde, Zagreb’de bulunan Vatroslav Lisinski Concert Hall’de ağırlıyordu. 22 ülkenin katıldığı yarışmayı toplamda 149 puan alarak İtalya adına yarışan Toto Cutugno, “Insieme: 1992” isimli şarkısıyla kazandı.

1943 doğumlu olan Cutugno, ülkesinin en önemli söz ve müzik yazarlarından sayılıyor. Ülkesinde bir çok önemli isimle müzikal çalışmalar yapan, bir çok kült sayılan şarkıya imzasını atan Cutugno’nun, şarkılarının ünü İtalya sınırlarını aşmış; ülkemize kadar ulaşmıştır. Bir dönem herkesin diline dolanan, “Lasciatemi cantare” olarak bildiği “L’italiano” isimli şarkı da Cutugno’ya aittir.

Yarışmadan sonra Insieme: 1992, bir çok Avrupa ülkesinin müzik listelerinde üst sıralarda boy göstermiş; Cutugno’ya Fransa’da gümüş, İsviçre’de altın plak ödülü kazandırmıştır. Cutugno, 1966 yılında başladığı müzik kariyerini birincilikle taçlandırdığı 1990 Eurovision Şarkı Yarışması’ndan sonrada da yükselmeye devam etmiş, sayısız başarılara imza atmıştır. Yarışma sonrasında ülkesinde çıkardığı albümler ile zirvelerde kalmaya devam eden Cutugno’nun 2008 yılında Sanremo festivalinde lanse ettiği “Un falco chiuso in gabbia” isimli şarkısıyla aynı adı taşıyan albümü büyük ses getirmiş, sevilmiştir. Tam bir Toto Cutugno albümü diyebileceğimiz bu albüm, sizi İtalya semalarında romantik bir dalışa götürecektir.

Ülkesinde aktif müzik kariyerine devam eden Cutugno’yu ara ara Sanremo’da görmek bize eski dostu görmüş olmanın mutluluğunu veriyor. 2004 yılında Daniele Silvestri düet yaptığı Saliro isimli şarkıyla, 2011 yılında Tricaro ile düet yaptığı L’italiano ile ve 2013 yılında Kızıl Ordu Korosu ile düet yaptığı yine L’italiano ile Sanremo Müzik Festivali’nde karşımıza çıkıp, mutlu eden Toto Cutugno’ya şimdilik veda ediyor ve bir sonraki yıla geçmeye hazırlanıyoruz.

Çok ufak bir bilgi ile her yıl ülkemizi temsil eden sanatçı ve aldığı derecesinden de bahsetmek istiyorum. 1990 yılında ülkemizi “Gözlerinin Hapsindeyim” isimli şarkısıyla Kayahan temsil ediyor ve aldığı 21 puan ile yarışmayı 17. sırada tamamlıyor.

EUROVISION 1991- CAROLA

Takvimlerimiz 4 Mayıs 1991’i gösterdiğinde Roma’da, Studio 15 di Cineccitta’da yerlerimizi alıyoruz. Yine 22 katılımcımızın olduğu bir yıldayız. Hala yarı finallerimiz yok ve hala yarışmacılarımız kendi dillerinde şarkı söylemek zorundalar.

Henüz 17 yaşında Eurovision ile tanışıp, Framling isimli şarkısıyla ülkesine üçüncülük getirmiş olan Carola Haggkvist, ülkesi İsveç’i temsil etmek için 1991 yılında, “Fangad av en stormvind” isimli şarkısıyla karşımıza tekrar çıkıyor. Aradan geçen 9 yılda kariyerinde basamaklar atlamış olan ve tarzını kanıtlamış olan Carola, 4 Mayıs akşamı 146 puan alarak birinciliği göğüslüyor ve adını daha sağlam harflerle İsveç müzik endüstrisine yazdırıyor.

İsveç’in gerek Melodifestivalen kültüründen olsun gerek de şarkıcılarının Avrupa genelindeki tanınırlığını sağlama çalışmalarından olsun, Carola bizim en sık karşılaştığımız ve hala en çok sevdiğimiz Eurovision birincilerinden biri.

1993 yılında “My Tribute” adını verdiği gospel albümü 16 ülkede yayınlandı. Bu albüm Carola’ya, Hollanda’da 1994 yılında “Yılın Gospel Sanatçısı” ödülünü kazandırdı. 1995 yılında “The Sound of Music” isimli müzikalde Maria’yı oynayan Carola, buradaki başarısıyla Guldmasken (Golden Mask) ödülünü kazandı. Bundan üç yıl sonra, Norveç Müzikali, Sophie’nin Dünyası’nda tema şarkısını seslendirdi. Bu şarkı aynı zamanda “Songs from Sophie’s World” albümünde yayınlandı. 1999 yılında yayınladığı “Jul i Betlehem” isimli Christmas albümü 350.000’i İsveç’te olmak üzere, tüm İskandinavya’da 600.000 adet satarak 1999 yılının en çok satan albümü oldu. 2001 yılında yayınladığı “Sov pa min arm” isimli albümü de yine benzer bir başarıya sahip oldu ve 2001 yılının en çok satılan albümü oldu.

2002 yılında pop müziğe dönüş yapan Carola, yayınladığı “The Light”, “I believe in love”, “A kiss Goodbye” isimli şarkılarıyla müzik listelerinin zirvelerinde yer aldı. 100.000 kopya satan albüm, Carola’ya büyük bir İskandinavya turu getirdi ve Carola albüm turnesine çıktı.

1991 yılındaki başarısından sonra hayatına başarılar katıp, adını daha sağlam harflerle yazdıran Carola, 1992-2004 yılları arasında başarılarına başarılar katarak devam etti. Ardarda gelen albüm ve single’lar ile bunların başarıları, turlar ve müzikaller derken yıllar 2005’i gösterdi ve Melodifestivalen zamanı geldi çattı.

2005 yılında Melodifestivalen’de konuk sanatçı olarak sahne alan Carola, 2006 yılında yarışa dahil olmak istedi ve karşımıza “Evighet” isimli şarkısıyla çıktı. Toplamda 234 puanla Melodifestivalen’den birinci ayrılan Carola ülkesini temsil etmeye tekrar hak kazandı. İngilizce’ye çevrilip “Invincible” adını alan şarkıyla yarışan Carola, 20 Mayıs akşamı Atina’da yapılan yarışmada 170 puan alarak ülkesine beşincilik getirdi.

2007 yılında tekrar bir Christmas albümü daha çıkaran Carola, 90.000’lik bir satış ve İskandinavya turuyla albümünü taçlandırdı. 2008 yılında Andreas Johnson ile yazdığı “One Love” isimli şarkıya Johnson ile düet yaparak Melodifestivalen’e geri döndü. İkili maalesef beklediği başarıyı bulamadılar. Önce ikinci şans turuna kalan ikili, bu turda Nordman grubuna yenilerek 2008 Melodifestivalen defterini kapatmış oldu. 2009 yılı sonunda “Christmas in Bethlehem” albümünü yayınladı. Bu albümü turne, konser ve yeni bir web sitesi izledi.

Loreen’in ipi göğüslemesi sonucu 2013 yılınında Malmö’ye taşınan yarışmada, Carola tekrar karşımıza çıktı. Yarışmanın sunucusu olan Petra Mede ile birlikte “Song About Sweden” isimli müzikal şarkıda ufak bir rol aldı. İsveç, Carola ve Eurovision kelimelerinin birbirine ne kadar yakıştığı konusunda İsveç halkı da bizimle aynı fikirde olacak ki, 2016 yılında yarışma yine İsveç’teyken eş zamanlı olarak Eurovision yayınının yapıldığı Tele2 Arena’da da Carola’yı tekrar görebildik. Ufak da olsa sesini tekrar dinleyebilme şansına da nail olduk. Bir İsveç efsanesi diyeceğimiz Carola’nın geçen süreçteki başarılarına tanık olduktan sonra bir sonraki yıl için hazırlanabilir, Carola’yı daha çok göreceğimizi umarak yolumuza devam edebiliriz.

1991 yılında ülkemizi Aysel Gürel’in yazdığı, İki dakika isimli şarkıyla İzel Çeliköz, Reyhan Karaca ve Can Uğurluer üçlüsü temsil etmiş; 44 puanla yarışmayı 12. sırada tamamlamışlardı.

EUROVISION 1992- LINDA MARTIN

Takvimlerimizi 1992 yılına ayarlıyor, İsveç’in Malmö kentine, Malmö Ice Stadyumuna gidiyoruz. Bu sene yarışmada rekor sayıya ulaşıyor ve 23 ülke oluyoruz.

Bir Eurovision efsanesi olan Johny Logan ile Eurovision’da ülkesini temsil etmek için oldukça istekli olan Linda Martin işbirliği ile birlikteyiz. Bu ikili 1984 yılında el ele vermiş ve “Terminal 3” isimli şarkıyla ülkelerine ikincilik getirmişlerdi. Johny Logan’ın yazar ve besteci koltuğuna oturmasıyla tekrar bir araya gelen ikili, bu sefer “Why me?” isimli şarkıyla 155 puan alarak Malmö Ice Stadyumun’dan birincilik ünvani ile ayrıldılar.

Linda Martin, müzikal kimliğiyle olduğu kadar, televizyoncu kimliği ile de ülkesinde bilinen bir isim. Martin, ülkesinin RTE kanalında, “The Lyrics Board” adıyla bilinen reality/eğlence programını sundu. ITV’nin sevilen programlarından olan ve tüm dünyada formatları uygulanan “The X Factor” isimli yarışmada jüri üyeliği yapan ünlü televizyoncu Louis Walsh’ın backstage ekibinde çalıştı. Martin, RTE kanalının “You’re a Star” isimli yarışmasının birinci, ikinci ve dördüncü sezonlarında jüri üyeliği yaptı. 2005 ve 2006 yıllarının yaz aylarında aynı formattaki “Charity You’re a Star” yarışmasında jüri üyeliği yaptı.

Eurovision’un 50. yılını kutlamak amacıyla 22 Ekim 2005 yılında, Danimarka’nın Kopenhag şehrinde yapılan “Congratulations: 50 years of the Eurovision Song Contest” isimli kutlama etkinliğinde sahne aldı. 2007 Eurovision Şarkı Yarışması’nda İrlanda oylarını sundu. 2009 yılında İrlanda’nın ulusal finali olan Eurosong isimli yarışmada beş jüriden biriydi. 2012 yılında Eurosong’da Jedward ikilisinin koçluğunu yaptı.

 

2013 yılında yarışmayı sunan Petra Mede’nin, Linda Martin için yaptığı bir benzetme, şaka İrlanda basınında bir etki yaptı. Linda Martin bu konuya çok takılmadığını ya da Petra Mede’ye kızgın olmadığını söylese de fanları bu konudan rahatsız olup, rahatsızlıklarını dile getirdiler. Konu çok uzamadan kapatıldı.

Başarılı televizyoncu kişiliği ve Eurovision birinciliği ile taçlandırdığı müzikal kariyeri ile Linda Martin’e ömrü boyunca başarılar ve güzellikler dilerken ülkemizde durum neymiş ona dönüyoruz.

1992 yılında ülkemizde bir ilk yaşandı. 900’lü hatların yeni moda olduğu ülkemizde dileyen seyirciler ulusal finalde beğendikleri şarkıya oy verebiliyordu. (günümüzün kısa mesaj servisi gibi düşünebiliriz bunu) Halk jürisinden gelen oylar ile 900’lü hatlardan gelen oylar toplandı. Birinci olan isim “Yaz Bitti” isimli şarkısıyla Aylin Vatankoş oldu. Vatankoş, 9 Mayıs akşamı 17 puan olarak yarışması ondokuzuncu sırada tamamladı.

EUROVISION 1993- NIAMH KAVANAGH

Takvimlerimiz 1993 yılını gösterdiğinde, Martin’in başarısının ardından 15 Mayıs 1993 akşamı İrlanda’nın Millstreet şehrinde, Green Glens isimli arenada buluşuyoruz. Yarışmaya üç yeni ülke daha katılıyor ve ülke sayımız 25’e çıkıyor.

Henüz 24 yaşında olmasına rağmen oldukça güçlü bir sese sahip olan Niamh Kavanagh “In Your Eyes” isimli şarkıyla ülkesini, kendi ülkesinde temsil etme hakkı kazanıyor. Müzisyen bir aileden gelen Kavanagh, çekişmeli geçen bir oylamanın ardından, en yakın rakibi olan Birleşik Krallık’tan 23 puan fazla alarak, 187 puanla kendi ülkesinde kendi ülkesine birincilik getiriyor. İrlanda ardarda birincilik almış oluyor ve yarışma iki yıl üst üste İrlanda sınırları içinde kalmış oluyor. Aynı zamanda bu İrlanda’nın beşinci Eurovision zaferi oluyor.

John Jennings’in prodüktörlüğünde, Amerika’nın Tennessee kentinde albüm kayıtlarını tamamlayan Kavanagh piyasaya sürdüğü albümü “In Your Eyes”, Birleşik Krallık müzik listelerinde başarılara ulaşıyor ve Kavanagh artık sokaktaki herkes tarafından tanınır oluyor.

Ailesiyle vakit geçirmek için müzikal kariyerini bırakma kararı alan Kavanagh, uzun süre müzik piyasasından uzak kaldı. 2000 yılında, “Big Brother” yarışmasının İngiliz versiyonun finalinde sahne aldı ve 2008 yılında İrlanda oylarını sundu.

Takvimlerimiz 2010 yılını gösterdiğinde Kavanagh ülkesini temsil etmek üzere tekrar görevlendirildi. Oslo’da yapılan 2010 Eurovision Şarkı Yarışması’nda ülkesini “It’s for you” isimli şarkıyla temsil eden Kavanagh, beklediği başarıya ulaşamadı, ülkesine finalde aldığı 25 puan ile, yirmiüçüncü olarak döndü.

2011 yılında Romanya Ulusal Finali’nde “It’s For You”yu isimli şarkısını seslendirdi. Aynı programda daha önce Eurovision’da yarışmış olan Paula Seling, Ovi ve Chiara ile bir ABBA hiti olan “Happy New Year” isimli şarkıda düet yaptı. Kavanagh, 2015 yılında İrlanda’nın Junior Eurovision yarışması için yapılan ulusal final seçmelerinde jüri üyeliği yaptı.

Ülkemize döndüğümüzde ise 1993 yılında “Esmer Yarim” isimli şarkıyla Burak Aydos temsil etti. Türkiye ulusal finallerinden birincilik ile ayrılıp, ülkemizi temsil etmeye hak kazanan Aydos, Millstreet’de yapılan Eurovision finalinde 10 puan alarak yarışmayı yirmibirinci sırada tamamladı.

EUROVISION 1994- PAUL HARRINGTON & CHARLIE McGETTIGAN

1994 yılına geldiğimizde yarışma aynı ülke içinde şehir değiştiriyor ve bizleri Dublin’de bekliyordu. Eski bir tren istasyonu olan ve sonrasında bir konser salonuna çevrilen The Point Theatre, 30 Nisan akşamı yarışma finaline ev sahipliği yapıyor; İrlanda’yı “Rock’n’ Roll Kids” isimli şarkıyla temsil eden Paul Harrington ve Charlie McGettigan ikilisi 226 puanla birincilik kürsüsüne otururken İrlanda kendi evinde, ardarda üçüncü kez birinciliği almış oluyordu. Böylelikle İrlanda altıncı kez birinci oldu.

Paul Harrington’ı daha sonra bir kere daha Eurovision sahnesinde görme şansına ulaştık. 1998 yılında, Dawn Martin İrlanda’yı Eurovision sahnesinde temsil ettiğinde vokalistlerinden biri Harrington’dı. Harrington, 2008 Mayısında favori şarkılarından oluşan 18 şarkılık bir albüm yayınladı. Yine 2008 yılının Ekim ayında “Wake up Everybody” singleını yayınladı.

2009’da Resmi Leinster Savunucuları Grubu’yla Molly Malone’nu kaydetmek için kardeşlerine “Harrington Kardeşler” adı altında katıldı. Sonrasında şarkı Leinster Rugby takımının resmi marşı oldu. 2010 yılında “Songs” adını verdiği albümünü yayımlayan Harrington, (Big Yellow Taxi bu albümdeki favorim. Dinlemeniz tavsiye olunur.) şu an ülkesinde aktif olarak müzikal kariyerine devam etmenkte.

Charlie McGettigan’a baktığımızda Eurovision sonrası sürecinin Paul Harrington’dan daha sakin olduğunu görebiliriz. 1998 yılında oğlunu kaybetmesinin ardından sakin müzik kariyerine devam etti. 2015 yılında İrlanda Ulusal Finali için Kat Mahon’un seslendirdiği “Anybody Got a Shoulder” isimli şarkıyı yazdı. Bu şarkı Molly Sterling’in ardından ikinci oldu ve Eurovision’a katılma hakkı kazanamadı.

Harrington&McGettigan ikilisi Eurovision’un ellinci yılı için düzenlenen “Congratulations” konserinde sahne aldılar.

Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla eski doğu bloku ülkelerinin bağlı olduğu Intervision adını alan “International Radio and Television Organization” dağılmış; ülkeler Avrupa Yayın Birliği’ne geçmeye başlamıştı. Böylelikle her yıl Eurovision’a katılan ülke sayısında da artış oluyordu. Bunun için EBU (Avrupa Yayın Birliği) şöyle bir karar aldı; yarışma tamamlandıktan sonra son yedi sırada kalan ülke, bir sonraki yıl yarışmaya katılamayacaktı. Burak Aydos yarışmayı 21. sırada tamamladığı için Türkiye 1994 yılında yarışma dışında kaldı.

EUROVISION 1995- SECRET GARDEN

94 yılında İrlanda’nın zaferiyle sonuçlanan yarışmanın ardından 95 yılında yine İrlanda’da, yine Dublin’de ve yine The Point Theatre’da yapıldı yarışma. Böylelikle Eurovision tarihinde ilk defa üst üste iki yıl ayın şehir ve aynı mekanda yapılmış olma ünvanını kazanmış oldu.

Yarışmayı Norveç adına yarışan Secret Garden  “Nocturne” isimli şarkıyla 148 puan alarak birinci tamamladı. Bu şarkı ile ilgili bir çok itirazlar oldu. Çünkü üç dakikalık şarkının yaklaşık 45 saniye kadarı söz içeriyordu ve bu da yaklaşık 24 kelime kadardı. Fakat EBU itirazları kabul etmedi ve şarkının geçerli olduğunu vurgulayarak birincilik tacını Norveç’te bıraktı. İlerleyen zamanlarda bu şarkı da ülkemizde çok bilinen bir şarkı olacaktı. Hala haber bültenlerinde gördüğümüz her üzücü haberin altına eklenen müzikte 1995 yılı Eurovision birincisinin başarılarını duyabiliyoruz. Nocturne sadece ülkemizde değil, bir çok Avrupa ülkesinde başarıya ulaştı ve listelerde yükseldi. 2001 yılında vizyona girek Shrek filmini için bir düzenleme yapıldı, “Fairytale” ismini aldı ve orjinal soundtrack’de kendine yer buldu.

Grubun üyelerinden Fionnuala Sherry, U2, Sting, Sinead O’Connor gibi bir çok ünlü isimle çalışmış ve kendine Secret Garden’da yer bularak kariyerine devam etmiş bir virtüöz.

Rolf Lovland ise ülkesinin önemli söz yazarlarından biri. Lovland aynı zamanda 1985 yılında Norveç adına yarışmaya katılan ve Eurovision’u kazanan Bobbysocks! Grubunun seslendirdiği “La det swinge” isimli şarkının da yazarı.

İkili yarışmadan sonra çıkardıkları 1996, 1999, 2002, 2005, 2007, 2011 ve 2013 yıllarındaki albümleri ile başarılı olmaya devam edip listelerde zirvelere oynadı. 1996 yılında çıkardıkları “Songs from a Secret Garden”, 2005 yılında çıkardıkları “Earthsongs” ve 2007 yılında çıkardıkları “Inside I’m Singing” isimli albümler listelerde zirveye oturdu. Başarılı bir grup olmanın kimyasını oturtmuş ve hala birlikte çalışmaktan keyif alan ikili, aktif müzik kariyerine devam etmekteler.

1994 yılında son yedi ülke arasında kaldığı için yarışmaya katılamamış olan Türkiye, 1995 yılında yarışmaya geri döndü. Arzu Ece’nin seslendirdiği “Sev” isimli şarkıyla 21 puan alarak 16. sıraya oturan Türkiye, son yedi içinde yer almadığı için bir sonraki yıl yarışmaya dahil olmaya hak kazandı. Arzu Ece, eğer en yakın rakibi olan Rusya adına yarışan Philipp Kirkorov’dan 4 puan daha az almış olsaydı ve 17. sırada yeralsaydı, Türkiye 1996 yılında yarışmaya dahil olamayacaktı.

Böylelikle “Neredeler ve Ne yapıyorlar?” serimizin ilk kısmı olan 1990-1995 yıllarını burada noktalamış oluyoruz. Bir sonraki kısımda 1996-2000 yıllarını inceleyeceğiz.

Tekrar görüşmek dileğiyle…

BURAK K.